Met deze jaarstukken leggen we verantwoording af over het jaar 2019. In de jaarstukken staat waar we in 2019 aan hebben gewerkt, wat we hebben bereikt en wat het heeft gekost. In deze samenvatting nemen we u mee in een aantal onderwerpen.
Samen voor elkaar
Nissewaard is een geweldige plek om te wonen. Het is een plek waar je je prettig en veilig voelt, waar je kunt ontspannen, waar de leefomgeving opgeruimd is, waar je tot rust komt en waar je sociale contacten hebt. Als gemeentebestuur willen we samen keuzes maken en nieuwe wegen inslaan om Nissewaard verder vooruit te brengen naar een aantrekkelijke, vitale, toekomstbestendige woon- en werkgemeente in 2040. Het is belangrijk dat inwoners dat zien en merken. Wat het bestuur doet draagt bij aan de buitenwereld. De prioriteit ligt daarom bij het realiseren: de handen uit de mouwen, schouders eronder en het uitvoeren.
Een financieel gezonde gemeente heeft bij het gemeentebestuur hoge prioriteit. Het behoedzaam omgaan met de beschikbare financiële middelen blijft belangrijk. Een goede balans tussen investeren in de stad, de wijken en de kernen, en het versterken van de gemeentelijke financiële positie is daarbij van groot belang.
Bestuur en dienstverlening
Nissewaard leert
De steeds sneller elkaar opvolgende maatschappelijke ontwikkelingen vragen een andere rol van de overheid. Dit zien wij bijvoorbeeld terug bij belangrijke ontwikkelthema’s in de organisatie zoals de Omgevingswet en Thuis in de Wijk. Van een sturende overheid ontwikkelen we ons naar een organisatie die mogelijk maakt, waarbij samenspraak, inspraak, meedenken en meedoen centraal staan. Het vraagt van ons als gemeente om nieuwe regels en procedures, maar vooral om een verandering van gedrag, verhoudingen en werkwijzen.
We hebben ons in het afgelopen jaar verder ingezet op een goede en snelle dienstverlening aan de inwoners en ondernemers in Nissewaard. Transparantie, één centrale plek voor vragen aan de gemeente, vragen zoveel mogelijk direct beantwoord, altijd dezelfde informatie ongeacht kanaalkeuze, eenmalige uitvraag gegevens, digitaal zakendoen met de gemeente en meer regie op eigen gegevens waren hierbij het uitgangspunt. Diverse processen zijn onder de loep genomen om de kwaliteit en gemak voor de inwoner te verbeteren.
Bij onze organisatievisie past een organisatiemodel dat een goede en snelle dienstverlening (efficiënt), de wendbaarheid en het lerend vermogen van ons als medewerkers ondersteunt. Dit met het doel de resultaten te bereiken die van onze organisatie door bestuur en inwoners wordt verwacht. In 2019 is een nieuw organisatiemodel gekozen, dat de gewenste ontwikkeling ondersteunt. Het geeft ruimte voor horizontale werkwijzen, zodat klantprocessen effectiever en efficiënter worden. Samenwerken of anders gezegd, integraliteit staat hierin centraal.
Samenwerking gemeenten
Wij zoeken gemeenten op voor samenwerking die door een vergelijkbaar belang natuurlijke partners zijn. Een voorbeeld hiervan is de Regiodeal van de Zuid-Hollandse eilanden waarin afspraken zijn gemaakt om samen te werken aan de gebiedsgerichte opgaven. Hierbij is inzet op recreatie en toerisme een van de pijlers. Voor de regiodeal is een rijksbijdrage van € 7,5 miljoen toegekend.
Informatievoorziening en ICT
Het college heeft in april 2019 besloten tot de inrichting van de IV-organisatie die een goede counterpart dient te zijn van de organisatie Syntrophos, het ICT service center op het eiland. De IV-functie vervult een strategische, tactische en operationele rol aan de vraagzijde gericht op informatievoorziening en de daarbij behorende ‘techniek’. Voor wat betreft dit laatste is de IV-organisatie de opdrachtgever aan het shared service center Syntrophos. Vanuit de gedachte om zoveel mogelijk standaard en bewezen technologie in te zetten, richt Nissewaard zich samen met de andere gemeenten op het eiland zoveel mogelijk op rationalisatie en harmonisatie van technieken. Hiervoor is in 2019 een meerjarig programma gestart, waarbij een zo groot mogelijke afstemming tussen gemeenten en Syntrophos dient te ontstaan.
Zaakgewijs werken
Inmiddels is de Melding Openbare Ruimte met de nieuwe werkwijze in productie genomen. We leren hiervan dat het gebruik van het zaaksysteem een paar directe voordelen oplevert voor medewerkers en burgers. Op basis van de data hebben we ook meer overzicht en inzicht in wat er gebeurd bij de afhandeling van zaken en daarmee kunnen we sturen op het verbeteren van de uitvoering. De koppeling met het Sociaal Domein (Wmo, participatie en deels jeugd) is in test gerealiseerd. Enkele APV vergunningen zijn klaargezet en de voorbereidingen voor een brede uitrol van het systeem zijn gestart.
Privacy en Informatiebeveiliging
De gemeente als overheidslichaam is onderdeel van onze democratische rechtstaat. Hierbij is betrouwbaarheid een vanzelfsprekendheid. Om die reden neemt de gemeente maatregelen om de privacy van de inwoners te bewaken.
Schoon, heel en veilig
Vervangingsopgave openbare ruimte
De openbare ruimte is het visitekaartje van Nissewaard. Ze vormt de publieke verblijfs- en ontmoetingsplek, bepaalt de leef- en werkomgeving en draagt bij aan de algemene gezondheid en sociale veiligheid. Spijkenisse is een voormalige groeikern die te maken heeft met een dubbele vervangingsopgave. Verspreid over Nissewaard is gestart met het vervangen van 18 bruggen en zijn er grote reconstructies zoals de Sportlaan en de Vondelsingel in voorbereiding genomen. In 2019 is de reconstructie van de Eikenlaan uitgevoerd. Bij de reconstructies worden maatregelen in het kader van klimaatadaptatie, energietransitie en circulaire economie waar nodig en mogelijk toegepast. Denk hierbij aan meer waterbergingscapaciteit, meer bomen en biodiversiteit en het hergebruiken van grond. Na de zomer is in 2019 ook gestart met het vervangen van de openbare verlichting waarbij alleen nog maar LED-verlichting wordt toegepast.
Vervangingsopgave Accommodaties
Het maatschappelijk vastgoed van de gemeente is gezichtsbepalend voor de stad en gemeente. Denk hierbij aan het stadhuis, het theater en de Boekenberg, maar ook bijvoorbeeld sport- en wijkaccommodaties. Het biedt onderdak aan vele maatschappelijke activiteiten en faciliteert ontmoetingen en een prettige werk- en verblijfomgeving. Veel accommodaties zijn op leeftijd. Daarbij worden we geconfronteerd met grote extra uitdagingen in de komende jaren als het gaat om alle accommodaties energieneutraal maken, CO2 verminderen en klimaat adaptief bouwen, circulariteit etc. In 2019 is gewerkt aan een Integraal Beheerplan Accommodaties voor de komende periode om inzicht te geven in de benodigde middelen om de ambities te kunnen behalen.
Veiligheid
Om prettig te kunnen wonen, werken, ondernemen en recreëren is de inzet op een veilig woon-, werk- en leefklimaat een belangrijke voorwaarde. Het bevorderen van veiligheid en terugdringen van overlast vormen belangrijke speerpunten. We doen dit in een intensieve samenwerking met onze partners. Zo is er cameratoezicht, werken onze handhavers nauw samen met de politie en is er in veel wijken en kernen buurtpreventie actief. We ondersteunen maatregelen om overlast in brede zin te beperken, zoals jeugdoverlast, hondenoverlast, zwerfvuil, bijplaatsingen (grof)vuil, woonoverlast en parkeerproblematiek.
De buurtgoa (gemeentelijk opsporingsambtenaar) werkt samen met de wijkagent aan een gerichte integrale aanpak om ergernissen van inwoners aan te pakken. De buurtgoa biedt ook een extra helpende hand in het gedachtegoed van Thuis in de wijk, bijvoorbeeld bij de aanpak van overlast en verward gedrag.
Wij ondersteunen ouderen bij het zich weerbaar maken in hun omgeving. Dit doen wij samen met onze partners zoals brandweer en politie (veilige woning) en zorgpartners (sociale en fysieke weerbaarheid). In samenspraak met zorgpartners zijn er preventiebijeenkomsten en weerbaarheidstrainingen georganiseerd om senioren voor te lichten over wat ze zelf, pro-actief kunnen doen op het gebied van veiligheid.
De focus bij High Impact Crimes lag in 2019 op de aanpak van woninginbraken. Samen met partners (waaronder de politie) waren wij vaker op straat te zien om inwoners bewust te maken en handelingsperspectief mee te geven. Wij voerden een lik-op-stuk-beleid en pakten ondermijning en georganiseerde criminaliteit aan. Dit deden we samen met onze ketenpartners zoals politie, corporaties en onze partners in de zorg. Ondermijning is het gebruiken van normale voorzieningen zoals vergunningen en subsidies voor criminele doelen. We rolden de aanpak uit middels het Programma Ondermijning en ontwikkelden het Informatieknooppunt Ondermijning Nissewaard verder door.
Duurzaam ontwikkelen en wonen
Duurzaamheid
In Nissewaard pakken wij duurzaamheid op verschillende gebieden aan. We hebben aan tal van zaken gewerkt. We verduurzamen onze eigen accommodaties en verschillende sportverenigingen, plaatsen laadpalen voor elektrische auto’s, leggen groen- en bloemstroken aan voor bijen. De gemeente werkt samen met Voorne-Putten Energie aan projecten van zonne- en windenergie. Samen met Reinis kijken we naar de mogelijkheden op het verminderen van ons afval. We informeren inwoners samen met de woonwijzerwinkel over wat zij kunnen doen om hun woning te verduurzamen. We passen standaard LED verlichting toe bij de vervanging van openbare verlichting en de nieuwbouw is standaard gasloos.
De opgave Duurzaamheid wordt sinds 2019 programmatisch aangepakt. Met deze flexibele aanpak zijn we in staat om slagvaardig en gefocust met diverse partijen samen te werken om de strategische doelen op het gebied van Duurzaamheid dichterbij te brengen. We kunnen de antwoorden op deze opgave niet alleen beantwoorden, dit doen we samen met inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers. Kansen benutten en met elkaar aan de slag!
Verduurzaming accommodaties
In 2019 is gestart met de voorbereiding van de verduurzaming van 23 van de gemeentelijke accommodaties. Het betreft hier met name maatregelen als aanbrengen van led-binnenverlichting, hoog rendementsglas in bestaande kozijnen en zonnepanelen op onder andere jongerencentra, wijkcentra, werkgebouwen en binnensportaccommodaties.
Daarnaast is bij nieuwbouw- en renovatieprojecten binnen de onderwijshuisvesting ingezet op de BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen) of ENG (Energie Neutrale Gebouwen) normeringen en worden verenigingen ondersteund en geadviseerd bij het verduurzamen van hun accommodaties. De ontwikkeling van het integraal kindcentrum aan de Galileilaan, het opstarten van de renovatie van de basisschool in De Hoek en de bouw van het sportcomplex aan de Guldelandseweg zijn hier voorbeelden van.
Vanuit de reguliere taken rondom beheer en onderhoud van de gemeentelijke objecten is in 2019 het asbestbeleid vastgesteld en zijn vervolgens alle gemeentelijke panden geïnventariseerd en asbest veilig gemaakt.
Nissewaard naar 2040
In december 2017 is het toekomstperspectief ‘Nissewaard naar 2040’ door de raad vastgesteld. Hierin zijn de kansen aangegeven die kunnen bijdragen aan een vitale toekomst van Nissewaard. ‘Nissewaard naar 2040‘ is een ambitieus programma waarin ingezet wordt op: 1) zorg voor een gedifferentieerd woningaanbod; 2) zet in op werkgelegenheid, onderwijs en ruimte voor ondernemerschap; 3) benut het groen in Nissewaard; en 4) verbeter de bereikbaarheid. Om de visie te vertalen naar concrete gebiedsontwikkeling wordt gewerkt met het ontwikkelraamwerk dat in 2019 door het college is goedgekeurd.
Er is in 2019 een uitwerking gemaakt van het ontwikkelperspectief naar een ontwikkelraamwerk voor het centrum en gebiedspaspoorten. Hiermee kan bij nieuwe bouwontwikkelingen rekening gehouden worden met de wensen en eisen van Nissewaard, zoals omschreven in het ontwikkelperspectief ’Nissewaard naar 2040‘. Zo zijn voorbereidingen getroffen voor de aanpak van het gebied rondom Metro Centrum en wordt bij de renovatie of nieuwbouw van schoolgebouwen rekening gehouden met kansen voor de wijk, voor vergroenen van de omgeving en het toevoegen van andere woningtypen.
In 2019 is het rapport Economische Visie Nissewaard door dr. Kuipers (EUR) in concept opgeleverd. Het eindrapport is in januari 2020 afgerond. Inzet is om gebruikmakend van het rapport en in samenspel met ondernemers en onderwijs (triple helix) te komen tot een praktische ‘agenda economisch vestigingsklimaat’. De aandachtsgebieden om tot meer werkgelegenheid te komen betreffen het bedrijventerrein Halfweg-Molenwatering met een duidelijk profiel richting het Havengebied en het gebied Metro Centrum als ontvangstlocatie voor onderwijs, start-ups en de functiemenging wonen en werken. Het gemeentelijke beleid wordt in een herijkte Nota Economie Nissewaard ter besluitvorming voorgelegd. Onderdeel hiervan is de herijkte meerjarenvisie voor het winkelcentrum Spijkenisse. In december 2019 is besloten om het kernwinkelgebied meer compact te maken door het mogelijk maken van de transformatie van het Kolkplein van winkelen naar wonen.
Bereikbaarheid
Om prettig te kunnen wonen, werken, ondernemen en recreëren is een goede bereikbaarheid van groot belang. Voor de acute zorg op Voorne-Putten is een goede bereikbaarheid eveneens van groot belang. De gemeente Nissewaard vervult een trekkersrol om samen met de regio verbetering in de gebiedsontsluiting tot stand te brengen. In de vastgestelde regionale bereikbaarheidsvisie Voorne-Putten worden de speerpunten voor de komende periode genoemd. Zo onderzoeken we maatregelen, waaronder een extra oeververbinding, voor een structurele verbetering van de bereikbaarheid. Dit doen we samen met het Havenbedrijf Rotterdam, Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH), provincie Zuid-Holland en de andere gemeenten op Voorne-Putten. De Rijksoverheid is hierbij ook betrokken. Samen met Rijkswaterstaat en het Havenbedrijf Rotterdam hebben we de voorbereidingen voor een brugopeningsvoorspeller gedaan. Hiermee kan auto- en fietsverkeer eerder voor een alternatieve route kiezen. We willen samen met de MRDH het regionaal metro-busstation Spijkenisse Centrum renoveren. Eveneens willen we diverse bestaande bushaltes naar integraal toegankelijke bushaltes omvormen. We hebben verder maatregelen genomen ter verbetering van de verkeersveiligheid in de schoolomgeving.
Onderwijshuisvesting
Nissewaard staat voor een grote vervangingsopgave voor onderwijshuisvesting. Er zijn plannen in voorbereiding voor de nieuwbouw van samengestelde integrale kindcentra met een gymzaal in de wijken Sterrenkwartier, de Elementen en Schenkel. Daarnaast wordt voor de school de Vuurvogel in de Hoek ingezet op duurzame renovatie. Aangezien deze vervangingsopgave de nodige voorbereidings- en bouwtijd vraagt, wordt op basis van de huidige planning de eerste oplevering van nieuwbouw/renovatie medio 2022 verwacht.
Ondernemen en ontspannen
High Five
Met High Five hebben we ons ook in 2019 weer breed ingezet voor een gelukkige en gezonde inwoner. Daarvoor hebben we samengewerkt met zo’n 200 (lokale) organisaties; verenigingen en scholen, maar ook zorg- en welzijnsorganisaties, cultuurinstellingen en ondernemers. De jaarlijkse kick off waar leerlingen in aanraking komen met sport, cultuur en leefstijllessen vond dit jaar niet alleen plaats voor basisscholen, maar ook voor het voortgezet onderwijs. Er is een kindergemeenteraad geïnstalleerd. De wijksportvereniging en het schoolsportaanbod is verder uitgebreid en bracht het hele jaar door beweging dichtbij huis voor kinderen. We hebben verenigingen geholpen met het creëren van een rookvrije omgeving. En ook in de openbare ruimte, zoals bij de kinderboerderij, is roken niet langer toegestaan. High Five heeft ook veel hulp geboden aan maatschappelijke initiatieven. Denk aan Gluren bij de buren, de Voorleesexpress en de 50-dingen karavaan die tijdens de zomer gratis activiteiten bood. Ook de organisatie van het jaarlijkse sportgala waarbij we het sociale netwerk van en tussen verenigingen versterken en kinderen inspireren om te blijven sporten, lag afgelopen jaar in handen van team High Five. Op dit gala wordt ook het beweegakkoord gepresenteerd waar in 2019 hard aan is gewerkt met lokale organisaties en verenigingen. Tot slot heeft High Five de website ActiefinNissewaard.nl vernieuwd en is de samenwerking met de partners van Thuis in de Wijk versterkt, onder andere door het activiteitenaanbod te bundelen op de website. Hiermee bedienen we de inwoner van 0 tot 100.
Evenementen
In Nissewaard zijn we altijd op zoek naar meer evenementen voor jong en oud. Een aantal evenementen worden georganiseerd door de gemeente zelf, zoals het Spijkenisse Festival en het Vliegerfestival. De meeste evenementen worden echter georganiseerd door andere partijen. In 2019 is gezocht naar een nieuw evenement voor jongeren. Hieruit is het UnderTheBridge Festival ontstaan, georganiseerd door derden, maar met hulp van de gemeente om een goede plek te zoeken. Daarnaast is in het kader van het 40-jarig bestaan van de Bernisse het evenement Beleef Bernisse door de gemeente georganiseerd. Er wordt constant gekeken naar nieuwe evenementen, waarbij het vooral belangrijk is dat het evenement past binnen Nissewaard en een goede aanvulling is op de huidige evenementen.
Vitale recreatieschapgebieden
- In het kader van het veertig-jarig bestaan van het Bernissegebied, is in samenwerking met het recreatieschap Voorne-Putten, het waterschap en diverse ondernemers een succesvol evenement georganiseerd.
- Door onder andere een subsidiebijdrage van de gemeente vaart de Fluisterboot Bernisse sinds juni 2019.
- In samenwerking met inwoners, de provincie en het waterschap zijn drie steigers aangelegd, zowel in het Voedingskanaal als in de Bernisse.
Leren, participeren en ondersteunen
Toekomstbestendigheid sociaal domein
Medio 2019 is besloten het toekomstbestendig maken van het sociaal domein programmatisch aan te pakken voor de komende drie jaar. Het programma richt zich op twee aspecten:
- Anders werken: gemeente, welzijnsorganisaties en zorgaanbieders bieden niet los van elkaar hun ondersteuningsproducten aan kwetsbare inwoners, maar werken beter samen. Ook wordt ondersteuning anders van aard, namelijk niet altijd meer een professional die individueel met een inwoner aan de slag gaat, maar bijvoorbeeld de professional die met de inwoner zelfhulpgroepen gaat organiseren, meer verantwoordelijkheid bij en ondersteuning door vrijwilligers en meer betrekken van mensen uit de sociale omgeving van de inwoner. De inwoner is geen passieve ontvanger van hulp, maar wordt geholpen zelf actiever te worden en weer meer invloed uit te oefenen op zijn/haar eigen leven (regiebehoud van de cliënt stimuleren).
- Betaalbare zorg: vanwege de bezuinigingen door de Rijksoverheid en het groeiend aantal kwetsbare inwoners (o.a. door vergrijzing), moet de gemeente actie ondernemen om de zorg betaalbaar te houden. Hierdoor moet de ondersteuning niet alleen voldoen aan een andere inhoudelijke visie, maar moet deze in totaliteit ook goedkoper worden geleverd. Er wordt daarom onder meer gekeken naar waar een professional ingezet moet worden en waar een vrijwilliger een rol kan spelen of digitale ondersteuning ingezet kan worden, op welke wijze zelfredzaamheid en inzet van het netwerk bevorderd kan worden zodat minder zorg nodig is, of de zorg nog wel steeds nodig is, of het doel dat bereikt moet worden wel realistisch is, waar dubbelingen zitten in zorg of waar hiaten zitten in laagdrempelige ondersteuning, waardoor nu vaak een beroep wordt gedaan op gespecialiseerde zorg.
Onderwijs
We hebben in 2019 gewerkt aan het versterken van de aansluiting tussen onderwijs en zorg. Ook preventie blijft onze specifieke aandacht hebben. Dit heeft concreet vorm gekregen in de wijkanalyses en aanpakken (zie ook de paragraaf Thuis in de Wijk), versterken van de rol van schoolmaatschappelijk werk en jongerenwerk op scholen en het versterken van de rol van leerplicht, waarvoor een werkplan is opgesteld. Tot slot is de aanpak van laaggeletterdheid een speerpunt, waarbij bijvoorbeeld bibliotheek op school op meer scholen mogelijk is gemaakt.
Thuis in de Wijk
In het kader van de ontwikkeling van Thuis in de Wijk werken we samen met partijen aan naamsbekendheid van Thuis in de Wijk. In 2019 zijn met een brede vertegenwoordiging van partners, die met jeugdigen werken, wijkanalyses Jeugd gehouden. Met de uitkomsten hiervan kan de preventieve jeugdzorg verder worden ontwikkeld. Daarnaast werken we aan concrete opdrachten om Thuis in de Wijk in de praktijk vorm te geven, zoals het realiseren van laagdrempelige alternatieven voor dagbesteding en begeleiding, zodat er minder indicaties nodig zijn. Onder de noemer ‘Elkaar Waard’ wordt invulling gegeven aan eenzaamheidbestrijding.
Maatwerk Jeugd
We versterken met onze partners in het onderwijsveld en de jeugdhulp de aansluiting van zorg en onderwijs (zie ook de paragraaf Onderwijs). Verder zetten we ons op diverse vlakken in voor transformatie van de jeugdhulp. Zo zijn we regionaal trekker van de transformatieagenda in de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond. De nieuwe contracten voor Jeugd-maatwerk, die ingaan per 1 januari 2020, hebben we in 2019 verder voorbereid waarbij we inzetten op versterking van samenwerking.
Maatwerk Volwassenen
In 2019 hebben we de invoering van de Wet Verplichte GGZ per 1 januari 2020 voorbereid. Samen met de omliggende gemeenten zijn we gestart om een nieuwe regiovisie huiselijk geweld op te stellen waarbij we de positie van kinderen in de aanpak van huiselijk geweld nog meer centraal stellen. We hebben de nieuwe contracten, die ingegaan zijn per 1 januari 2020, voor Wmo-maatwerk in 2019 voorbereid waarbij we inzetten op versterking van samenwerking. We zetten innovatieve ideeën in ten behoeve van het voorkomen van instroom in de Maatschappelijke Opvang en nieuwe vormen van maatschappelijke opvang. Voor Beschermd wonen geldt dat waar mogelijk zorg in de thuissituatie wordt verleend.
Werk, Inkomen, Armoedebeleid en Emancipatie
In 2019 hebben we ons nieuwe armoedebeleid opgesteld dat per 1 januari 2020 van kracht is geworden. Onderdeel van het armoedebeleid is invoering van de Rotterdampas. Door het verruimen van de toegang tot de armoederegelingen willen we meer mensen bereiken. Om een betere aansluiting op de arbeidsmarkt te realiseren, hebben we gewerkt aan de ontwikkeling van de leerlijnen binnen Voorne-Putten Werkt.
Volksgezondheid
Samen met de Raad geven we vorm aan het verbeteren en borgen van een goede acute zorg voor onze inwoners. Dit betreft onder meer het monitoren van de aanrijtijden, het creëren van een mogelijkheid voor een goede opkomstlocatie en het opzetten van een lobbytraject met andere gemeenten. Via de VNG en de Tweede Kamer is er een motie ingediend en aangenomen waarin de Minister is gevraagd om, onder andere bij Nissewaard, de mogelijkheden om een spoedpoli plus te verkennen.